نقش چهار تُرنج در هنر کاشیکاری ایرانی مُنبعث از قضیه ریاضی خیام
تاریخ انتشار: ۶ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۴۲۱۴۲
به گزارش ایرنا، تالار خوارزمی دانشکده ریاضی و آمار دانشگاه اصفهان، امروز شنبه میزبان جلسه موسوم به "رویداد بزرگ ریاضیات با خیام نیشابوری" بود که در یکی از برنامه‌های آن، نشست علمی با موضوع "ترسیم چهار تُرنج توسط قضیه‌ای از خیام" برگزار شد.
تُرَنج از نقش‌های کهن اسلامی و ایرانی است که بیشتر برای تزیین جلد و صفحات کتاب‌ها بویژه قرآن کریم، نقشه فرش و کاشیکاری بکار می‌رود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
یک مُدرس ریاضی در اصفهان در این نشست با تاکید براینکه در هنر کاشیکاری و معماری ایران به وفور از دانش ریاضی و هندسه استفاده شده است، اظهار داشت: تاکنون تحقیقات کمی در این زمینه صورت گرفته و لازم است در باره اینکه این نقوش چگونه بوجود آمده است، پژوهش‌های بیشتری در سطح دانشگاه‌ها و مراکز علمی کشور انجام شود.
اکبر زمانی با بیان اینکه حکیم عمر خیام، معادلات ریاضی درجه سه را دسته‌بندی و حل کرده است، گفت: بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد که یکی از این معادله‌های ریاضی درجه سه که از یک قضیه هندسی خیام بدست آمده، در ترسم نقش‌هایی مانند چهار تُرنج کمک کرده است.
وی با بیان اینکه با استفاده از این قضیه هندسی و روش حل معادله درجه سوم، نوعی خط کش به نام "مُسطره" بدست آمده است که به چگونگی ترسیم چهار تُرنج کمک می‌کند، خاطرنشان کرد: با استفاده از این روش، نقش چهار تُرنج با دقت هندسی و ریاضی بالایی ترسیم می‌شده است.
وی با بیان‌اینکه نقش چهار تُرنج در بسیاری از آثار تاریخی کشورمان مانند مسجد جامع اصفهان، بنای خرقان قزوین، کلیسای وانک، مسجد میر عماد اصفهان، مدرسه سپهسالار تهران، مسجد حکیم اصفهان، مدرسه نیم‌آورد اصفهان و صحن عباسی مشهد نیز به چشم می‌خورد، افزود: در بسیاری از این نقش‌ها کلمه "الله" و نام‌های"محمد" و "علی" نیز با ظرافت و با نوشتار بنایی نگاشته شده است.
زمانی با اشاره به اینکه در چهار تُرنج معروف در مسجد جامع اصفهان شعر "چون نامه‌ی جُرم ما به هم پیچیدند، بردند به دیوان عمل سنجیدند- بیش از همه کس گناه ما بود ولی، ما را به محبت علی بخشیدند" نقش بسته است، گفت: چهار تُرنج نماد همبستگی، اتحاد و نور نیز هست به همین دلیل در بیشتر مسجدها و مدارس از این نماد استفاده شده است.
وی ادامه داد: همچنین چهار تُرنج نماد چهار عنصر اصلی یعنی آب، باد، خاک و آتش نیز به‌شمار می‌آید.
زمانی با بیان اینکه تاکنون سه جلد کتاب و چند عنوان مقاله در باره استفاده از ریاضی و هندسی در هنر کاشیکاری و معماری ایران نوشته است، از دانشجویان و محققان خواست تا در این زمینه مطالعه و پژوهش بیشتری انجام دهند.
به گزارش ایرنا، نشست موسوم به "رویداد بزرگ ریاضیات با خیام نیشابوری" توسط انجمن علمی ریاضی و علوم کامپیوتر دانشگاه اصفهان به مناسبت بزرگداشت حکیم عمر خیام نیشابوری و با همکاری مرکز نجوم ادیب و انجمن علمی فیزیک برگزار شد.
برگزاری کارگاه تلسکوپ و رصد خورشید و ماه از دیگر برنامه‌های این رویداد بود.
حکیم خیام نیشابوری، اندیشمند بزرگ ایران در دهه‌های پنجم و ششم هجری شمسی است که علم حساب و هندسه، شعر و فلسفه را درهم آمیخت و با خلق آثاری شگفت و کشفیات متعدد، به مُنجمی ریاضیدان و شاعری فیلسوف در جهان شهرت یافت.
استان‌ها اصفهان ۰ نفر برچسب‌ها روز بزرگداشت حکیم عمر خیام دانشگاه اصفهان اصفهان ریاضیات معماریمنبع: ایرنا
کلیدواژه: روز بزرگداشت حکیم عمر خیام دانشگاه اصفهان اصفهان ریاضیات معماری روز بزرگداشت حکیم عمر خیام دانشگاه اصفهان اصفهان ریاضیات معماری خیام نیشابوری چهار ت رنج
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۴۲۱۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رقابت داوطلبان کنکور سراسری ۱۴۰۳ در دانشگاه آزاد اسلامی یزد
به گزارش گروه دانشگاه ایسکانیوز، سیدعلی آقا میرجلیلی با اشاره به برگزاری، آزمون سراسری سال ۱۴۰۳ اختصاصی گروه آزمایش علوم ریاضی و فنی و داوطلبان پذیرش دانشجو فرهنگیان صبح روز پنجشنبه ۶ اردیبهشت ماه در دانشگاه آزاد اسلامی یزد گفت: این آزمون ساعت ۸:۳۰ صبح شروع شد و برای داوطلبان منحصر به علوم ریاضی و فنی با پاسخگویی دفترچه های شماره ۱و ۲ در زمان ۱۰:۵۰ پایان یافت.
میرجلیلی ادامه داد: برای متقاضیان دانشگاه فرهنگیان گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی علاوه بر دفترچه سوالات ۱و ۲ دارای دفترچه سوال شماره ۳ نیز بودند و آزمون ساعت ۱۱:۵۵ خاتمه یافت. تعداد شرکت کنندگان خواهر آزمون سراسری این دوره ۵۶۵ نفر بودند.
معاون آموزش و مهارتی دانشگاه آزاد اسلامی استان یزد متذکر شد: این دانشگاه از امکانات و فضای فیزیکی مناسبی برخوردار است که علاوه بر آزمون‌های داخلی در تعامل با سایر نهادهای استان یزد آزمون‌های متعددی را برگزار کرده است.
وی از تمامی عوامل اجرایی، کارکنان، استادان و مسئولین دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد که با تلاش و جدیت در برگزاری مطلوب روز نخست آزمون سراسری ۱۴۰۳ نوبت اول ایفای نقش داشتند، تشکر و قدردانی نمود
کد خبر: 1228466 برچسب‌ها دانشگاه آزاد اسلامی
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»